Sosyal Medyadaki Beslenme ile İlgili Paylaşımların Yetişkin Bireylerin Yeme Tutum ve Davranışlarına Etkisi

Özet

Amaç: Bu araştırma sosyal medyadaki beslenmeyle ilgili paylaşımların yetişkin bireylerin yeme tutum ve davranışlarına olan etkisini belirlemek amacıyla planlanmıştır.

Bireyler ve Yöntem: Bu çalışma, Aralık 2017-Kasım 2018 tarihleri arasında İstanbul ilinde ikamet eden, 25-65 yaş arası 350 yetişkin birey ile yürütülmüştür. Çalışmaya katılmayı kabul eden bireylere genel sağlık bilgileri, sosyal medya kullanımlarının derlenmesi ve yeme tutum ve davranışlarının belirlenmesinde kullanılan ölçek (YTT-40) uygulanmış takiben katılımcıların vücut ağırlığı ve boy uzunluğu olmak üzere antropometrik ölçümleri alınmıştır. Kesim noktası 30 puan olarak bildirilen yeme tutum ölçeğinin değerlendirmesi sonucunda ölçekten 30 ve üzeri puan alan katılımcılar olumsuz yeme tutum davranışına sahip olarak belirlenmiştir.

Bulgular: Çalışmadaki kadın katılımcıların %85.4’ü (n=233), erkek katılımcıların %82.9’u (n=117) sosyal medya kullanmaktadır. En sık kullanılan sosyal medya platformunun Instagram olduğu belirlenmiştir. Sosyal medyada paylaşılan beslenme konulu paylaşımlara kadınlar, erkeklere göre daha ilgilidir (p<0.05). Olumsuz yeme tutum davranışına sahip bireyler, sosyal medyada beslenme konularını daha çok takip etmektedir (p=0.003). Bireyler sosyal medyadan etkilenerek su tüketimini arttırmak (%46.3), etiket bilgisine dikkat etmek (%16.6), hazır besin tüketimini azaltmak (%16.6) gibi olumlu davranış değişiklikleri (%46.3) geliştirdiklerini bildirmişlerdir. Çalışmadaki bireylerin yalnızca %8.1’i sosyal medyadaki beslenme konulu paylaşımların yeterli bilgiyle hazırlandığını düşünürken, beslenme konulu paylaşımların bilgi düzeylerini arttırdığına inananların oranı %73.6’dır. Katılımcılar beslenme konulu paylaşımlarda diyetisyenleri (%58.6) en güvenilir bilgi kaynağı olarak ifade etmişlerdir.

Sonuç: Bilgi edinmede hızlı, önemli ve etkili bir araç olan sosyal medyada beslenme ile ilgili yer alan paylaşımların, bireylerin davranış değişikliği geliştirmesinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle beslenme ile ilgili paylaşımlar konunun uzmanları tarafından yapılmalı ve ilgili kurumlar tarafından denetlenmelidir.